Een schilderij op plexiglas is een moderne en indrukwekkende toevoeging aan elk interieur. De diepe kleuren, de helderheid en het glanzende oppervlak geven een foto of kunstwerk een luxueuze uitstraling die met traditionele materialen moeilijk te evenaren is. Het is als een venster naar een andere wereld, direct aan je muur. Maar net als een venster, wordt de schoonheid ervan bepaald door hoe schoon en onbeschadigd het is. Plexiglas, ook bekend als acrylaat, is een prachtig materiaal, maar het vraagt om een specifieke aanpak wat betreft onderhoud. Het is sterker dan glas, maar tegelijkertijd gevoeliger voor krassen en chemicaliën.

Het onderhouden van je plexiglas schilderij is geen zware of tijdrovende taak, maar het vereist wel de juiste kennis en de juiste materialen. Een verkeerde beweging met een ongeschikte doek of een agressief schoonmaakmiddel kan permanente schade veroorzaken. Dat is zonde van je investering en van het kunstwerk waar je dagelijks van wilt genieten. Dit artikel is je gids om je plexiglas schilderij in topconditie te houden. We behandelen alles, van de ideale plek in huis tot de juiste manier van schoonmaken en het omgaan met kleine ongelukjes. Met de juiste zorg zorg je ervoor dat je kunstwerk niet alleen vandaag, maar ook over tien jaar nog steeds het stralende middelpunt van je kamer is.

Voordat we de diepte in duiken over het onderhoud, is het belangrijk om te begrijpen met welk materiaal je te maken hebt. Kennis van het materiaal is de eerste stap naar correcte zorg. Een plexiglas schilderij is meer dan alleen een foto achter een stuk plastic; het is een samenspel van materialen die samen voor de unieke uitstraling zorgen.

De unieke eigenschappen van plexiglas

Plexiglas is de merknaam voor acrylaat, een type thermoplastisch kunststof. Het heeft een paar kenmerkende eigenschappen die het zowel geliefd als kwetsbaar maken. Ten eerste is het uitzonderlijk helder, vaak zelfs helderder dan standaard glas. Dit zorgt ervoor dat de kleuren van de afbeelding erachter met maximale intensiteit en zonder vervorming worden weergegeven. Daarnaast is het aanzienlijk lichter en veel minder breekbaar dan glas, wat het ophangen en verplaatsen een stuk veiliger maakt.

De keerzijde van deze voordelen is de zachtheid van het oppervlak. Vergeleken met glas is plexiglas veel gevoeliger voor krassen. Een scherpe nagel, de rits van een jas die erlangs schuurt, of zelfs een ruwe doek kan al fijne krasjes, zogenaamde ‘haarlijntjes’, achterlaten. Ook is het materiaal gevoelig voor bepaalde chemicaliën, zoals alcohol en ammoniak, die het oppervlak dof kunnen maken of zelfs kunnen laten barsten.

Waarom onderhoud cruciaal is

De glans van een plexiglas schilderij is zijn grootste troef. Het oppervlak werkt als een spiegelglad meer, dat het licht vangt en de kleuren diepte geeft. Stof, vingerafdrukken en vlekken verstoren dit gladde oppervlak en verminderen de visuele impact drastisch. Een dof of bekrast oppervlak breekt het licht op een ongewenste manier, waardoor de helderheid en de details van de afbeelding verloren gaan.

Regelmatig en correct onderhoud is dus geen optie, maar een noodzaak om de esthetische waarde van je kunstwerk te behouden. Het gaat er niet alleen om het schoon te houden, maar vooral om het te beschermen tegen de elementen die het op de lange termijn kunnen beschadigen: stof, vuil, krassen en de verkeerde schoonmaakmiddelen. Zie het als het onderhouden van een kostbaar instrument; met zorgvuldige behandeling blijft het zijn prachtige klank (of in dit geval, uitstraling) behouden.

De juiste locatie: Voorkomen is beter dan genezen

De levensduur en de schoonheid van je plexiglas schilderij beginnen met de keuze van de juiste plek om het op te hangen. De omgeving heeft een enorme invloed op het materiaal. Door hier van tevoren goed over na te denken, kun je veel potentiële problemen en toekomstig onderhoud voorkomen.

Zonlicht, de stille vijand

Direct zonlicht is een van de grootste vijanden van vrijwel elk kunstwerk, en plexiglas schilderijen vormen daarop geen uitzondering. Hoewel veel moderne plexiglas platen een zekere mate van UV-bescherming hebben, is langdurige en directe blootstelling aan de zon schadelijk. Het UV-licht kan op twee manieren schade aanrichten. Ten eerste kan het de kleuren van de foto of de print die achter het plexiglas is bevestigd, langzaam laten vervagen. De levendige kleuren worden na verloop van tijd fletser en minder intens.

Ten tweede kan het UV-licht ook het plexiglas zelf aantasten, waardoor het na vele jaren een gelige tint kan krijgen en zijn kristalheldere uitstraling verliest. Kies daarom altijd een muur waar geen direct zonlicht op valt, zeker niet tijdens de middaguren wanneer de zon het felst is. Een plek aan een noordelijke muur is vaak ideaal, of in een kamer waar het zonlicht wordt gefilterd door vitrage of zonwering.

Temperatuur en luchtvochtigheid

Plexiglas is, net als veel andere materialen, gevoelig voor extreme schommelingen in temperatuur en luchtvochtigheid. Hang het kunstwerk daarom niet op plekken waar dit veel voorkomt. Denk hierbij aan een plek direct boven een radiator, waar de hete, droge lucht constant opstijgt. Dit kan op de lange termijn spanning in het materiaal veroorzaken, wat kan leiden tot kromtrekken.

Ook een zeer vochtige omgeving, zoals een slecht geventileerde badkamer of direct boven een kookplaat in de keuken, is af te raden. Vocht kan tussen de print en de plexiglas plaat komen, wat kan leiden tot vlekken, schimmel of het loslaten van de print. Een stabiele omgeving met een gemiddelde kamertemperatuur en luchtvochtigheid is de beste garantie voor een lang leven.

Fysieke risico’s vermijden

Dit klinkt misschien vanzelfsprekend, maar het wordt vaak over het hoofd gezien. De kwetsbaarheid voor krassen betekent dat je het schilderij beter niet op een plek kunt hangen waar veel ‘verkeer’ is. Een smalle gang waar je vaak met tassen of jassen langsloopt, achter een deur die open kan zwaaien, of op een lage hoogte in een speelkamer voor kinderen zijn allemaal risicovolle locaties. Kies een plek waar het kunstwerk veilig aan de muur hangt, zonder het risico op per ongeluk stoten, schuren of aanraken. Een rustige muur in de woonkamer, slaapkamer of op kantoor is vaak een veel betere keuze.

Het schoonmaken: De kunst van het afstoffen en reinigen

Nu je kunstwerk op de perfecte plek hangt, is het tijd voor het actieve onderhoud: het schoonmaken. Dit is waar de meeste fouten worden gemaakt. De sleutel tot succes is zachtheid en het gebruik van de juiste hulpmiddelen. Behandel het oppervlak niet als een ruit, maar als de delicate lak van een luxe auto.

Het wekelijkse ritueel: Stof verwijderen

Stof is onvermijdelijk en de grootste veroorzaker van een doffe uitstraling. Het regelmatig verwijderen van stof is de belangrijkste onderhoudstaak. Dit voorkomt dat stof zich ophoopt en zich mengt met vocht of vet, wat hardnekkigere vlekken veroorzaakt.

Gebruik voor het afstoffen uitsluitend een zachte, schone en droge microvezeldoek. Een plumeau of een speciale, antistatische stofdoek kan ook. Het belangrijkste is dat het materiaal zacht is en geen schurende deeltjes bevat. Papieren handdoeken, theedoeken of oude T-shirts zijn absoluut ongeschikt. Papiervezels zijn, hoewel zacht voor onze handen, op microscopisch niveau schurend en kunnen talloze kleine krasjes achterlaten. Veeg met lichte, zachte bewegingen over het oppervlak. Oefen geen druk uit. Het doel is om het stof op te nemen, niet om het in het oppervlak te wrijven. Maak er een wekelijks, kalm ritueel van.

De dieptereiniging: Vlekken en vingerafdrukken aanpakken

Soms is alleen afstoffen niet genoeg. Vingerafdrukken, vetvlekken of andere kleine vlekjes vereisen een vochtige reiniging. Ook hier geldt: zachtheid en de juiste producten zijn essentieel.

Maak een sopje van een ruime hoeveelheid lauwwarm water met een enkele druppel milde, pH-neutrale zeep (zoals afwasmiddel zonder citroen of andere toevoegingen). Gebruik nooit heet water. Dompel een schone, zachte microvezeldoek in het sopje en wring deze zeer goed uit. De doek moet licht vochtig zijn, niet nat. Veeg hiermee voorzichtig over de vlek. Wrijf niet hard en maak geen schurende bewegingen.

Nadat de vlek is verwijderd, neem je een tweede, schone microvezeldoek en maak je deze nat met alleen schoon, lauw water. Wring ook deze doek goed uit en veeg over het behandelde gebied om eventuele zeepresten te verwijderen. Tot slot neem je een derde, volledig droge en schone microvezeldoek om het oppervlak voorzichtig droog te deppen of te vegen. Dit voorkomt watervlekken en strepen.

Een alternatief voor zeepwater zijn speciale antistatische reinigers voor kunststof. Deze reinigen niet alleen, maar verminderen ook de statische lading van het plexiglas, waardoor het minder snel nieuw stof aantrekt. Volg bij het gebruik hiervan altijd de instructies op de verpakking.

Wat je absoluut moet vermijden

Het is net zo belangrijk om te weten wat je niet moet doen als wat je wel moet doen. Het gebruik van verkeerde producten kan onherstelbare schade aanrichten. De lijst met verboden middelen is kort maar cruciaal:

• Glasreinigers: Producten als Glassex of andere ruitenreinigers bevatten vaak ammoniak, alcohol of andere agressieve chemicaliën die het plexiglas dof maken of kunnen beschadigen.
• Schuurmiddelen: Gebruik nooit schuurmiddelen, schuursponsjes, staalwol of andere schurende materialen. Deze veroorzaken direct diepe en zichtbare krassen.
• Oplosmiddelen: Vermijd alle soorten oplosmiddelen zoals aceton, wasbenzine, terpentine of thinner. Deze lossen het oppervlak van het plexiglas letterlijk op.
• Papieren doeken: Zoals eerder genoemd, zijn keukenpapier, papieren zakdoekjes en tissues te ruw voor het delicate oppervlak van plexiglas. Gebruik altijd microvezel.

Krassen behandelen: Eerste hulp bij ongelukken

Soort letsel	Aantal gevallen
Schaafwond	120
Snee	90
Brandwond	45
Bloedneus	30

Ondanks al je voorzorgsmaatregelen kan het toch gebeuren: er ontstaat een kras op je schilderij. Raak niet direct in paniek. Afhankelijk van de diepte van de kras, is er soms nog iets aan te doen. Het is wel belangrijk om realistisch te zijn over het resultaat.

Oppervlakkige krasjes: Een kwestie van polijsten

Zeer lichte, oppervlakkige krasjes, die je alleen ziet als het licht er op een bepaalde manier op valt, kunnen vaak worden verminderd of zelfs verwijderd met een speciale polijstpasta voor acryl of plexiglas. Deze producten zijn online of bij speciaalzaken verkrijgbaar.

Het proces vereist geduld en voorzichtigheid. Begin altijd met het grondig schoonmaken van het gebied rond de kras, zoals hierboven beschreven. Zorg ervoor dat er geen stof of vuil meer aanwezig is, anders polijst je dit vuil in het oppervlak en maak je het probleem erger. Breng een kleine hoeveelheid polijstpasta aan op een schone microvezeldoek. Wrijf met de doek in zachte, cirkelvormige bewegingen over de kras. Oefen lichte, gelijkmatige druk uit. Doe dit voor een paar minuten. Neem vervolgens een schone, droge doek en wrijf de overtollige pasta weg. Beoordeel het resultaat. Soms zijn meerdere behandelingen nodig om de kras minder zichtbaar te maken. Het doel is om de scherpe randjes van de kras af te ronden, waardoor het licht er anders op reflecteert en de kras minder opvalt.

Diepere krassen: Wanneer schakel je een professional in?

Als je de kras duidelijk met je vingernagel kunt voelen, is deze waarschijnlijk te diep om zelf met polijstpasta te behandelen. Pogingen om een diepe kras zelf te verwijderen met grovere methodes leiden vaak tot een grotere, doffe plek die meer opvalt dan de oorspronkelijke kras. In dit geval is het beter om het te accepteren of om advies in te winnen bij de leverancier van je schilderij of een bedrijf dat gespecialiseerd is in het bewerken van kunststof. Zij hebben professionele polijstmachines en technieken die soms een beter resultaat kunnen geven. Wees echter voorbereid op het feit dat diepe krassen in plexiglas vaak permanent zijn.

Lange termijn zorg en opslag

Soms moet een kunstwerk worden verplaatst of tijdelijk worden opgeslagen, bijvoorbeeld tijdens een verbouwing of verhuizing. Ook dit vereist een zorgvuldige aanpak om schade te voorkomen.

Verhuizen met je kunstwerk

De grootste risico’s tijdens een verhuizing zijn stoten en krassen. De beste bescherming is de originele verpakking, als je die nog hebt. Zo niet, creëer dan zelf een veilige verpakking. Begin met het afdekken van het gehele oppervlak met een zachte, schone deken, een oud laken of een speciale verhuisdeken. Dit beschermt direct tegen krassen.

Wikkel het geheel vervolgens in meerdere lagen noppenfolie, met de bubbels naar buiten gericht. Dit biedt een schokabsorberende laag. Besteed extra aandacht aan de hoeken; dit zijn de meest kwetsbare punten. Gebruik kartonnen hoekbeschermers of extra lagen noppenfolie om deze te verstevigen. Plak alles goed vast met tape, maar zorg ervoor dat de tape nooit direct het plexiglas oppervlak raakt. Markeer de verpakking duidelijk als ‘Breekbaar’ en geef met pijlen aan wat de bovenkant is.

Correcte opslag voor de toekomst

Als je het schilderij voor langere tijd moet opslaan, is de keuze van de opslagruimte van groot belang. De ideale plek is een droge, donkere ruimte met een stabiele kamertemperatuur. Een zolder kan in de zomer te heet worden en een kelder is vaak te vochtig. Een logeerkamer of een verwarmde berging is een betere optie.

Zorg ervoor dat het kunstwerk goed ingepakt blijft, zoals beschreven voor een verhuizing. Sla het schilderij altijd staand op, leunend tegen een muur. Leg het nooit plat neer. Als je het plat neerlegt, kan er per ongeluk iets zwaars op worden gezet, wat druk uitoefent en het materiaal kan doen barsten of kromtrekken. Zorg er ook voor dat er niets tegen het oppervlak leunt dat deukjes of krassen kan veroorzaken.

Door deze richtlijnen te volgen, investeer je in de toekomst van je kunstwerk. Het onderhoud van een plexiglas schilderij is een kleine moeite in vergelijking met het dagelijkse plezier dat het je geeft. Met een zachte hand, de juiste materialen en een beetje aandacht, zorg je ervoor dat jouw venster op de wereld jarenlang zijn schitterende helderheid en diepe kleuren behoudt.

Een ander interessant artikel dat je zou kunnen lezen is “Fotobehang Bamboo: Natuurlijke Rust in je Interieur“. Dit artikel gaat dieper in op hoe je met behulp van fotobehang met bamboeprint een natuurlijke en rustgevende sfeer in je interieur kunt creëren. Het is een inspirerend stuk dat je kan helpen bij het kiezen van de juiste wanddecoratie voor jouw huis. Woonkamer Plexiglas is een prachtige toevoeging aan je interieur.

FAQs

Wat is plexiglas?

Plexiglas is een transparante kunststof die vaak wordt gebruikt als alternatief voor glas. Het is lichtgewicht, sterk en heeft een hoge helderheid, waardoor het populair is voor gebruik in schilderijen en andere decoratieve toepassingen.

Hoe kan ik een plexiglas schilderij schoonmaken?

Om een plexiglas schilderij schoon te maken, kunt u het beste een zachte, pluisvrije doek en een mild schoonmaakmiddel gebruiken. Maak de doek licht vochtig met water en een beetje milde zeep en veeg voorzichtig over het oppervlak van het plexiglas. Gebruik geen schurende schoonmaakmiddelen of ruwe materialen, omdat deze krassen kunnen veroorzaken.

Hoe kan ik krassen op plexiglas verwijderen?

Kleine krassen op plexiglas kunnen soms worden verwijderd door het oppervlak te polijsten met een speciale plexiglas polijstpasta. Breng de pasta aan op het gekraste gebied en wrijf het voorzichtig in met een zachte doek. Volg de instructies op de verpakking van de polijstpasta voor het beste resultaat.

Hoe kan ik verkleuring van plexiglas voorkomen?

Om verkleuring van plexiglas te voorkomen, is het belangrijk om het schilderij uit de buurt van direct zonlicht en warmtebronnen te houden. UV-stralen en hitte kunnen het plexiglas aantasten en leiden tot verkleuring. Plaats het schilderij op een plek waar het beschermd is tegen deze invloeden.

Hoe kan ik een plexiglas schilderij opbergen?

Als u een plexiglas schilderij tijdelijk wilt opbergen, zorg er dan voor dat het op een koele, droge plaats wordt bewaard, beschermd tegen stof en direct zonlicht. Gebruik bij voorkeur een speciale hoes of verpakking om het schilderij te beschermen tegen krassen en beschadigingen tijdens opslag.